Algemeen

Voeding
Als je gevarieerd eet volgens de Schijf van Vijf, dan krijgen jij en je kind voldoende goede voedingsstoffen binnen. Voedingsstoffen zijn eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen. Al deze voedingsstoffen gebruikt je kindje om te groeien. Het is niet nodig om voor twee te eten en lijnen tijdens de zwangerschap wordt ook niet aangeraden.
In rauw vlees en ongewassen groente en fruit komt soms een parasiet voor die toxoplasmose kan veroorzaken. Besmetting tijdens de zwangerschap kan gevolgen hebben voor de baby. Het is daarom belangrijk om groente en fruit goed te wassen en geen rauw vlees te eten tijdens de zwangerschap. Rosbief, fricandeau, tartaar, filet américain en ossenworst zijn voorbeelden van rauw vlees.
Toxoplasmose kan ook voorkomen in de ontlasting van katten. Daarom wordt ook geadviseerd om handschoenen te dragen bij het schoonmaken van de kattenbak en bij het werken in de tuin.
In rauwe melk en rauwe eieren kan listeria voorkomen. Dit is een bacterie die een infectie bij de baby kan veroorzaken. Rauwe melk komt voor in zachte kazen. De meeste kazen zijn van gepasteuriseerde melk gemaakt, die kun je dus gewoon eten. Kaas van rauwe melk (au lait cru) kun je beter niet eten. Pas ook op met rauwe eieren, bijvoorbeeld in zelfgemaakte mayonaise of tiramisu.
Listeria kan ook voorkomen in rauwe vis (haring, sushi) of gerookte kant-en-klare vis uit de koeling (gerookte zalm, makreel). Eet liever ook geen roofvissen (zwaardvis, tonijn), deze kunnen zware metalen bevatten. Listeria is niet bestand tegen verhitting, door koken of bakken. Vette vis is heel gezond, het advies is om dit twee keer per week te eten.
In leverproducten zit veel vitamine A. Te veel vitamine A verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen. Je krijgt niet te veel vitamine A binnen als je lever en leverproducten vermijdt. Een enkele keer leversmeerworst of leverpaté kan wel, neem dan maximaal een boterham met dit beleg op een dag.  
Kijk voor meer informatie op de website van het Voedingscentrum of download de app ZwangerHap.

Vitamines
Tijdens de zwangerschap heb je van foliumzuur en vitamine D meer nodig dan je uit je eten kan halen. Door extra foliumzuur te slikken verklein je de kans dat de baby een open ruggetje, hazenlip of open gehemelte krijgt. Vitamine D zorgt voor een goede botopbouw van je baby, het zorgt ervoor dat calcium uit de voeding wordt opgenomen. Het advies is om dagelijks 400 microgram foliumzuur te slikken, vanaf dat je een zwangerschapswens hebt tot en met week 10 van je zwangerschap. Slik tijdens de hele zwangerschap 10 microgram vitamine D per dag. Je kunt er ook voor kiezen om een multivitamine te gebruiken, hier zit foliumzuur en vitamine D bij in. Let er wel op dat je een multivitamine kiest speciaal voor zwangere vrouwen. 

Alcohol, roken en drugs
Vanaf het moment dat je zwanger wilt worden tot en met de borstvoedingsperiode is het verstandig om geen alcohol te gebruiken. Alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan schadelijk zijn voor de baby. Zowel voor ongeboren als pasgeboren baby’s geldt dat door onrijpheid van de lever, alcohol minder goed afgebroken kan worden. De concentratie alcohol in het bloed zal dus bij de baby hoger zijn dan bij jou. De kans op aangeboren afwijkingen, groeiachterstand, hyperactiviteit en achterstand in de geestelijke ontwikkeling is verhoogd. Als je veel alcohol hebt gedronken tijdens de zwangerschap, kan de baby bovendien verslaafd geboren worden en zal hij moeten afkicken. 

Roken tijdens de zwangerschap brengt veel risico’s met zich mee. Dit geldt vooral als je zelf rookt, maar ook als je veel in een rokerige ruimte bent. In sigaretten zitten schadelijke stoffen, die voor een verminderde doorbloeding van de placenta zorgen. Daardoor is de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar de baby minder goed. Het risico bestaat dat de baby minder goed groeit en/of te vroeg geboren wordt. Daardoor is de baby kwetsbaar en meer vatbaar voor luchtwegproblemen en middenoorontsteking. Daarnaast is er meer kans op verloskundige complicaties tijdens de zwangerschap, zoals een miskraam of een loslatende placenta. Ook wiegendood komt vaker voor in gezinnen waar gerookt wordt.
Het advies aan beide ouders: stop met roken en vermijd rokerige ruimtes. Uiteraard zijn er tips om het stoppen met roken gemakkelijker te maken. Tijdens de intake maken wij het roken bespreekbaar en wij helpen je graag. Indien je dat wilt kunnen wij ook een verwijzing voor de stoppen-met-roken poli in het Slingeland ziekenhuis voor je regelen. 

Drugsgebruik en zwangerschap gaan niet samen. De gevolgen van drugsgebruik lijken op die van roken en alcohol, maar zijn over het algemeen veel ernstiger. Als je drugs gebruikt, geef dit dan aan. Wij gaan er dan voor zorgen dat je adequate begeleiding krijgt tijdens de zwangerschap om de risico’s voor je baby zo beperkt mogelijk te houden.

Medicijnen
Tijdens de zwangerschap is zorgvuldigheid met betrekking tot medicijngebruik belangrijk. Het wordt afgeraden om medicijnen, vitaminepreparaten, zalfjes en homeopathische middelen te gebruiken zonder overleg met je huisarts, verloskundige of apotheek.

Kinderziektes
Het doormaken van kinderziektes, zoals waterpokken, vijfde ziekte en cytomegalovirus in de zwangerschap kan gevolgen hebben voor de baby. Om het risico op besmetting zo klein mogelijk te maken, is goede hygiëne bij contact met speeksel en urine van jonge kinderen van belang. Vermijd dit contact door geen voedsel, bestek en bekers met kleine kinderen te delen en je handen te wassen na het verschonen van een luier. 

De 22 wekenprik
De 22 wekenprik beschermt jou en je baby tegen kinkhoest. Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen, die veroorzaakt wordt door een bacterie. Deze bacterie maakt een stof aan die ernstige hoestbuien veroorzaakt en is vooral gevaarlijk voor baby's die niet of onvolledig zijn ingeënt. Om kinkhoest bij pasgeborenen te voorkomen kan de zwangere zich laten vaccineren. De baby profiteert dan van de door moeder aangemaakte antistoffen.
Kijk voor meer informatie op www.22wekenprik.nl, hier kun je ook een afspraak maken op het consultatiebureau bij jou in de buurt. De 22 wekenprik is onderdeel van het rijksvaccinatieprogramma en daarom gratis. 

Op de website www.deverloskundige.nl vind je veel betrouwbare informatie over zwangerschap en bevallen.