Pijnstilling
Bevallen doet pijn. Maar hoe erg die pijn is en of je daar tegen kunt, is vooraf moeilijk in te schatten. Elke bevalling is anders. Hoeveel pijn jij zal hebben, kan niemand voorspellen. Er zijn allerlei manieren om de pijn te verzachten, met of zonder medicijnen.
Baringspijn is een unieke pijn, je hebt dit alleen als je bevalt. De pijn is er niet voor niets: je baby wordt geboren. Die gedachte kan helpen om de pijn beter te verdragen. Baringspijn wordt veroorzaakt door weeën, een samentrekking van de baarmoederspier. De wee verloopt als een golfbeweging: de wee komt op en wordt steeds sterker, om na het hoogtepunt weer af te zwakken. Hierna is er even pauze tot het begin van de volgende wee. De weeën beginnen meestal rustig en worden naarmate de bevalling vordert regelmatiger en krachtiger.
Omgaan met pijn
Je lichaam reageert op de pijn door zelf pijnstillers aan te maken: endorfinen. Als je erg gespannen of bang bent, kan dat de aanmaak van endorfine belemmeren. Het is dus goed om zo ontspannen mogelijk te blijven tijdens je bevalling. Denk vast tijdens de zwangerschap na wat voor jou manieren zijn om goed te kunnen ontspannen. Probeer ook in het begin van de bevalling afleiding te zoeken. Ga zo lang mogelijk gewoon door met waar je mee bezig bent. Als de weeën krachtiger worden probeer je de tijd tussen de weeën te gebruiken om te ontspannen. Let op dat je niet verkrampt of je adem inhoudt als de pijn er weer aan komt. Probeer alle spanning los te laten en blijf rustig ademhalen, dan voel je de pijn minder. Denk positief, iedere wee ben je dichter bij de geboorte van je kindje. Word niet boos op jezelf als het even niet lukt, er zijn momenten dat de pijn je overvalt en dat je denkt dat je het niet meer aan kunt. Laat je moed inspreken door iemand die bij je is en pak de draad weer op. Concentreer je op je ademhaling. Adem in en adem dan langzaam weer uit. Zorg dat je het lekker warm hebt, dit helpt om te ontspannen. Trek kleren aan die lekker zitten, zorg voor een aangename kamertemperatuur of gebruik een kruik.
Denk na over wie er bij de bevalling aanwezig zijn, bij wie voel jij je prettig? Iemand kan steeds in je buurt zijn, je moed inpraten, je hand vasthouden of doen wat jij vraagt. Ook is het goed om van houding te wisselen tijdens de weeën en het persen. Probeer uit in welke houding jij je het beste kunt ontspannen en wat voor jou het beste voelt. Je kunt staand een wee opvangen of voorover leunen op een tafel. Het kan prettig zijn om op handen en knieën te zitten of op je zij te liggen. Een bad nemen is ook een goed idee, in het warme water voel je je lichter en meer ontspannen.
Verder kan het helpen om de technieken die je hebt geleerd tijdens een zwangerschapscursus toe te passen. Denk hierbij aan ademhalingstechnieken, massage of andere therapieën.
TENS
Een manier van pijnstilling tijdens de bevalling is de GeboorteTENS. TENS staat voor Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie en is een apparaatje dat door middel van elektronische prikkels pijnverlichting kan geven. Via elektrodes uit het apparaat geven de vier plakkers op je rug een prettige tinteling. Een 'boost' knop op het apparaat kan tijdens de weeën geactiveerd worden welke de pijnprikkeloverdracht blokkeert en ervoor zorgt dat je minder pijn ervaart. Je kunt de TENS zowel thuis als in het ziekenhuis gebruiken. Via de site van GeboorteTENS kun je een apparaatje kopen of huren, soms wordt dit (deels) vergoed door je zorgverzekering.
Medicinale pijnstilling
Medicinale pijnstilling vindt altijd plaats in het ziekenhuis, in het Slingeland ziekenhuis is dit 24 uur per dag mogelijk. Als je tijdens de bevalling pijnstilling wilt hebben, en is het gezien het stadium van je bevalling nog mogelijk, dan regelen we dat voor je. Wij moeten dan de bevalling wel overdragen aan de gynaecoloog, het wordt een medische bevalling. Dit omdat je hartslag, bloeddruk en ademhaling moeten worden gecontroleerd en de conditie van de baby moet worden bewaakt door middel van een CTG.
Ruggenprik
Bij de ruggenprik, of epidurale anesthesie, brengt de anesthesist een dun slangetje in je rug. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. De meeste vrouwen voelen weinig pijn meer tijdens de weeën. In een vroeg stadium van de bevalling, geeft een ruggenprik de beste en meest langdurige vorm van pijnstilling.
Voordat de ruggenprik gegeven kan worden, moeten er een aantal controles gedaan worden. Je krijgt een vochtinfuus, om een daling van je bloeddruk te voorkomen en de hartslag baby wordt continu geregistreerd. In het Slingeland Ziekenhuis krijg je een 'walking epidural' wat betekend dat je in de meeste gevallen de kracht in je benen en het gevoel in je onderlijf niet helemaal verliest. Dit was voorheen met de normale ruggenprik wel het geval. Dit heeft als grootste voordeel dat je nog kunt wisselen van houding en dat zelfstandig plassen vaak ook mogelijk is. Soms lukt dit niet, dan krijg je hiervoor een katheter.
Er kunnen bijwerkingen zitten aan een ruggenprik. Doordat de kracht van de weeën wat kan afnemen, heb je mogelijk een infuus met extra weeënhormoon nodig. Een kunstverlossing (vacuüm) komt ook vaker voor omdat je de persweeën niet altijd goed kunt voelen. Een ruggenprik kan onder andere een temperatuursstijging bij jou geven, waardoor de baby na de bevalling geobserveerd moet worden, omdat het onduidelijk is of er sprake is van een infectie. Bij twijfel wordt gestart met antibiotica. Ook kan het zijn dat je na de bevalling een tijdje hoofdpijn hebt of last hebt van de plek waar de ruggenprik gegeven is.
Het kan zijn dat de ruggenprik niet helemaal goed werkt. Je voelt de weeën dan nog wel, maar ze zijn veel minder hevig dan dat ze waren voor de ruggenprik.
Remifentanil
Remifentanil is een morfineachtige stof die wordt toegediend via een infuus. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid bepalen die je via het infuus krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit te veel kunt geven. Je wordt wat slaperig van het medicijn. De ergste pijn wordt hierdoor minder, vaak kun je je meer ontspannen tijdens de weeën.
Remifentanil kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed. Daarom moeten jij en je baby bij gebruik van dit middel continu zorgvuldig in de gaten worden gehouden. Doordat de remifentanil je slaperig maakt, kun je niet meer rondlopen.
Heb je vragen over pijnstilling of weet je voorafgaand aan de bevalling al dat je pijnstilling wilt, bespreek dit dan met ons.